Skip to main content

Προσκεκλημένο Συμπόσιο στο 14ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, 15-19 Μαΐου 2013, Αλεξανδρούπολη

Σάββατο 18 Μαΐου, ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ 6 | Αίθουσα Δημόκριτος 1

H Ψυχολογικοποίηση – ψυχιατρικοποίηση της καπιταλιστικής κρίσης

Οργανωτής / Πρόεδρος: Κ. Μπαϊρακτάρης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Από τον φόβο και την παθητικότητα προς μία Ψυχολογία της αντίστασης
Θ. Μεγαλοοικονόμου, Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αγ. Αναργύρων

Μετατρέποντας τον ανθρώπινο πόνο σε προϊόν προς διαχείριση και αποκόμιση κέρδους: Παραδείγματα αλλοτριωμένων αντιλήψεων και πρακτικών από το «πεδίο» των εξαρτήσεων
Σ. Λαϊνάς, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Μηχανισμοί κοινωνικού ελέγχου στον ύστερο καπιταλισμό: η ψυχολογία στο χώρο του σχολείου
Κ. Φραγκιαδάκης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Εθνική Κατάθλιψη: ένα παράδειγμα κατασκευής μηχανισμών κοινωνικού ελέγχου και χειραγώγησης του λαού σε περίοδο φτωχοποίησης
Κ. Μπαϊρακτάρης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η ανθρωπιστική κρίση που διέρχεται η Ελλάδα και ο λαός της παίρνει όλο και πιο ακραίες διαστάσεις. Το φάσμα της οικονομικής εξαθλίωσης, της ανεργίας, της φτώχειας και της πείνας επεκτείνεται και εκλαμβάνει διαστάσεις φυσικής εξόντωσης του πληθυσμού.
Η φυσική αυτή εξόντωση εκφράζεται όλο και πιο έντονα στην αποδόμηση βασικών όρων αξιοπρεπούς διαβίωσης όπως είναι η διασφάλιση των απαραίτητων οικονομικών πόρων, ένα καθολικό και δημόσιο σύστημα υγείας, ένα ολοκληρωμένο και ουσιαστικό σύστημα κοινωνικής φροντίδας και ένα δωρεάν και δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης. Το σημερινό τρικομματικό πολιτικό σύμπλεγμα, σε συνέχεια του δικομματικού, αφού παραπλάνησε προεκλογικά τον κόσμο, αποκαλύπτει με τον πιο τραγικό τρόπο το πιο βάρβαρο πρόσωπο του καπιταλισμού που υπηρετεί. Αναδεικνύει την απαξίωση στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και χρησιμοποιεί κάθε αθέμιτο μέσο για την διασφάλιση της κυριαρχίας του, την εδραίωση της εξουσίας του, δηλαδή την ικανοποίηση της απληστίας, της ματαιοδοξίας και της πολιτικής αλαζονείας με τίμημα ακόμα και ανθρώπινες ζωές.
Πέρα από την κρατική βία που ασκεί απέναντι στις κινητοποιήσεις του λαού, διαχέει τον έλεγχό του στο κοινωνικό σώμα, έχοντας στην υπηρεσία του διαπλεκόμενες επιχειρήσεις μέσων ενημέρωσης που μετατρέπουν την καπιταλιστική βαρβαρότητα σε «είδηση» και τους αναγνώστες / τηλεθεατές / ακροατές σε θεατές της εξαθλίωσής τους. Επιχειρήσεις που διεισδύουν στα σπίτια νυχθημερόν ,στήνουν ένα σκηνικό περιφερόμενων σχολιαστών, επιστημόνων και πολιτικών «παραθυριστών» οι οποίοι διαγκωνίζονται και εκλιπαρούν μερικά δευτερόλεπτα για να «ολοκληρώσουν», στοχεύοντας όχι στην πληροφόρηση αλλά στην κατασκευή μιας ιδιόρρυθμης «χύτρας» κοινωνικής εκτόνωσης.
Θεωρούμε ότι σε περιόδους, όπως αυτή που διανύουμε, η διάχυση και η κυριαρχία της αντίληψης για την ουδετερότητα της επιστήμης συνδέεται με την πιο αγοραία χρήση της γνώσης και της επιστήμης προς όφελος του κυρίαρχου πολιτικο-οικονομικού συστήματος, των τοκογλύφων και του πολιτικού τους προσωπικού.
Επιστήμες όπως η Ψυχιατρική και η Ψυχολογία δεν αποτελούν εξαίρεση. Το συμπόσιο αυτό θα επικεντρωθεί παραδειγματικά στους τομείς της Υγείας, της Εκπαίδευσης και της Κοινωνικής Πολιτικής και την συζήτηση θεωριών και πρακτικών που αναπαράγουν την βαρβαρότητα ή προάγουν την αντίσταση σε αυτή.

Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας

Το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας βασίζει τον τρόπο λειτουργίας του στις σύγχρονες κριτικές προσεγγίσεις της επιστήμης της Ψυχολογίας και άλλων κοινωνικών επιστημών, καθώς και του πεδίου των εξαρτήσεων. Βάσει αυτών των προσεγγίσεων, στο πρόγραμμα δίνεται έμφαση στις κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές διαστάσεις των αιτιών του προβλήματος της εξάρτησης και άλλων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων. Ταυτόχρονα, τίθενται στο επίκεντρο των υλοποιούμενων παρεμβάσεων οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους, με κύρια προτάγματα τη χειραφέτησή τους και την ανάκτηση της αξιοπρέπειάς τους. Κεντρικοί άξονες των παρεμβάσεων που πραγματοποιούνται από το πρόγραμμα είναι η έννοια της αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας και ο πρωταγωνιστικός ρόλος των άμεσα ενδιαφερόμενων.