Με τον όρο αυτοβοήθεια / αλληλοβοήθεια εννοούμε την ενεργοποίηση του ατόμου προκειμένου να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα που τον αφορά μέσα σε ένα πλαίσιο συλλογικότητας και αλληλεγγύης και κατ’επέκταση την αναίρεση της παθητικότητας που τείνει να χαρακτηρίζει τη στάση των πολιτών σε θέματα υγείας.
Βασικά χαρακτηριστικά της αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας είναι:
- Η ανάληψη της προσωπικής ευθύνης και η ενεργοποίηση του ατόμου προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του
- Ότι η βοήθεια δεν δίνεται από ειδικούς αλλά από άτομα που έχουν βιώσει το ίδιο πρόβλημα /κατάσταση στη ζωή τους
- Η βοήθεια βασίζεται κυρίως στην προσωπική εμπειρία και την εμπειρική γνώση παρά σε μια επιστημονική / επαγγελματική γνώση
- Το συλλογικό και αλληλέγγυο πλαίσιο μέσα στο οποίο συγκροτούνται οι ομάδες αυτές
Τι είναι μια ομάδα αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας
Μια ομάδα αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας δημιουργείται από ανθρώπους που αντιμετωπίζουν ένα κοινό πρόβλημα ή μια κατάσταση στη ζωή τους είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσα από την οικογένεια, τους συγγενείς ή τους φίλους τους. Μέσα στην ομάδα μοιράζονται τις εμπειρίες τους πράγμα που τους βοηθά να δώσουν ο ένας στον άλλο μια αμοιβαία υποστήριξη μοναδικής ποιότητας και να αντλήσουν πρακτικές πληροφορίες και τρόπους αντιμετώπισης σε σχέση με το πρόβλημά τους.Οι ΟΑ/Α είναι αυτοδιαχειριζόμενες και λειτουργούν από και για τα μέλη. Δεν καθοδηγούνται από επαγγελματίες/ειδικούς, αν και κάποιες φορές συνεργάζονται με αυτούς για συγκεκριμένα ζητήματα αφού και εφόσον ζητηθεί από την ομάδα.
Ομάδες αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας μπορούν να δημιουργήσουν άνθρωποι που είτε άμεσα είτε έμμεσα αντιμετωπίζουν ζητήματα όπως:
- Χρόνιες παθήσεις και γενικότερα προβλήματα σωματικής υγείας
- Κινητική αναπηρία
- Νοητική αναπηρία
- Προβλήματα ψυχικής υγείας
- Πρόβλημα εξάρτησης
- Οικογενειακά ζητήματα
- Ψυχοκοινωνικά και κοινωνικοοικονομικά προβλήματα (π.χ. μετανάστευση, ανεργία κτλ.)
Τι κάνει μια ομάδα αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας
Μια ομάδα αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας ανάλογα με τους στόχους που έχει μπορεί:
- Να παρέχει συναισθηματική αλληλοϋποστήριξη στα μέλη της
- Να παρέχει χρήσιμες πληροφορίες και τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων μέσω των εμπειριών των μελών τηςμέσα δηλαδή από την βιωματική εμπειρία της ομάδας
- Να παρέχει εκπαίδευσηστα μέλη της για ένα συγκεκριμένο ζήτημα που τους αφορά μέσω προσκεκλημένων ομιλητών, βιβλίων, άρθρων και άλλων μέσων
- Να παρέχει πρακτική στήριξη στα μέλη της
- Να διεκδικεί κοινωνικές αλλαγές που αφορούν το πρόβλημά της
