Skip to main content

Η Πρωτοβουλία Γονέων και Φίλων Εφήβων και Νέων με Νοητική Υστέρηση και Αυτισμό είναι μία κίνηση πολιτών που δημιουργήθηκε το 2013 και άρχισε τη δράση της οργανωμένα το Μάρτιο του 2014 στο φιλόξενο χώρο του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας στα Χανιά.

Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε από μια ομάδα γονιών και πλαισιώθηκε στη συνέχεια από φίλους εθελοντές με εμπειρία στην επαφή με ανθρώπους με δυσκολίες και διαφορετικότητα.

Ο σκοπός που κινητοποίησε και οργάνωσε την ομάδα μας, ήταν η κοινή μας πίστη στο δικαίωμα και την ανάγκη κάθε ανθρώπου να συμμετέχει ενεργητικά στη ζωή μέσα στην κοινότητα ισότιμα, ικανοποιώντας την ανάγκη και την επιθυμία του να επικοινωνεί, να εκπαιδεύεται, να απασχολείται και να ψυχαγωγείται. Είμαστε αντίθετοι σε κάθε λογική αποκλεισμού διάκρισης και περιθωριοποίησης απέναντι σε κάθε άνθρωπο και ιδιαίτερα σε εκείνους που δεν ανταποκρίνονται σε στερεοτυπικά πρότυπα κανονικότητας.

Όπως ίσως γνωρίζετε, ζούμε σε μία χώρα που υστερεί αρκετά τόσο στην κοινωνική οργάνωση όσο και στην πολιτειακή αντίληψη της στήριξης και της ένταξης ευπαθών και ευάλωτων ατόμων. Η παρατεταμένη οικονομική κρίση και οι απάνθρωπες συνέπειες της λιτότητας απόδυνάμωσαν ακόμη περισσότερο τις ήδη ελλιπείς δομές και τα λίγα δημόσια προγράμματα για τα άτομα αυτά που αποτελούν στη χώρα μας μία μεγάλη ομάδα του πληθυσμού. Σημαντική επίσης είναι γενικότερα η αντιμετώπιση της αναπηρίας ως “κατάστασης εξαίρεσης”, που την καθιστά πρόσφορο πεδίο φιλανθρωπικών και ιδρυματικών δράσεων που τείνουν στην εποχή μας να υποκαταστήσουν τη θεσμική υποχρέωση κάθε σύγχρονου κοινωνικού κράτους να προστατεύει και να στηρίζει τα πιο αδύναμα μέλη του.

Με αυτά τα δεδομένα προσπαθήσαμε να βρούμε καταρχήν γονείς που θα ήθελαν να αυτοοργανωθούν και να κινητοποιηθούν προς την κατευθυνση της δημιουργίας ενός εντευκτηρίου που θα λειτουργεί με τους βασικούς στόχους:

  1. Να είναι ένα σταθερό και συνεχές σημείο συνάντησης, επικοινωνίας και ψυχαγωγίας για τα παιδια τους και τους φίλους τους.
  2. Να είναι ένας χώρος συνάντησης, ανταλλαγής και αλληλεγγύης για τους γονείς και φίλους ευαισθητοποιημένους καθώς και για νέους επιστήμονες που θα ήθελαν να στηρίξουν την προσπάθεια αποκτώντας παράλληλα πολύτιμη εμπειρία και πρακτική εξάσκηση.
  3. Να δημιουργηθεί ένας πυρήνας Αυτοβοήθειας που θα μπορεί να σχεδιάσει και να στηρίξει την ένταξη την απασχόληση και την κατά το δυνατόν αυτονόμηση των νέων με αυτές τις δυσκολίες.

Η κίνηση αυτή δεν έχει σκοπό να υποκαταστήσει δομές ή να γίνει άλλο ένα Κέντρο Απασχόλησης όπου “ειδικοί” θα “μαθαίνουν” στους νέους. Αντίθετα θέλουμε να αποφύγουμε αυτό το μοντέλο και να φέρουμε τα παιδιά σε επαφή μεταξύ τους και με άλλους νέους χωρίς τις δικές τους δυσκολίες που θα κάνουν παρέα θα αποφασίζουν μόνοι τους τι θέλουν να κάνουν και θα επικοινωνούν ισότιμα και ελεύθερα.

Πιστεύοντας στην ευεργετική για την κοινότητα ιδέα και εφαρμογή της αλληλεπίδρασης, απευθυνθήκαμε σε νέους με ευαισθησία, γνώση και κάποια εμπειρία κυρίως από χώρους κοινωνικής πρόνοιας όπως η Κατασκήνωση για ΑΜΕΑ του Δήμου Χανίων, οι Σαμαρείτες του Ερυθρού Σταυρού και άλλες κοινωνικές δομές αλληλεγγύης.

Η πρόταση μας ήταν να γνωρίσουν τους νέους μας και να φτιάξουν μαζί με ενδιαφέρον και κέφι μια παρέα λειτουργώντας σαν συντονιστές – συνοδοί στη συμμετοχή τους σε κοινωνικές και ψυχαγωγικές δράσεις μέσα στην πόλη. Ετσι ξεκίνησε το ΣΤΕΚΙ που λειτουργεί ήδη ένα χρόνο με τους νέους και τους εθελοντές φίλους τους κάθε δεύτερη Κυριακή. Είναι σημαντικό να πούμε ότι αν και μικρή, η ομάδα των εθελοντών, παρόλους τους περιορισμούς που υπάρχουν στα εθελοντικά σχήματα, λειτουργεί με μεγάλη συνέπεια και υπευθυνότητα και με πολύ καλή και ζεστή επαφή με τους νέους.

Η συγκρότηση και λειτουργία της Πρωτοβουλίας δεν ήταν εύκολη και πήρε αρκετό χρόνο σε συναντήσεις και προσπάθεια να λυθούν θέματα διαδικαστικά και να υπάρξει εμπιστοσύνη και συνεργασία ανάμεσα στα μέλη. Αν και κάποιοι γονείς γνωρίζονται αρκετά χρόνια, δεν είχαν ποτέ συνεργαστεί μεταξύ τους διότι, όπως γίνεται συνήθως, είτε ήταν παθητικά μέλη κάποιων συλλόγων γονέων, είτε προσπαθούσαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του παιδιού τους ατομικά και συχνά ανταγωνιστικά. Η έλλειψη χώρου ήταν ένα σοβαρό εμπόδιο όπως και η περιορισμένη οικονομική δυνατότητα. Η ιδέα μίας φίλης να απευθυνθούμε στο Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας ήταν μία πολύ σημαντική στιγμή για την πορεία της κίνησης επειδή είχε ήδη αρχίσει να υπάρχει απογοήτευση και απόσυρση.

Η απάντηση από το Πρόγραμμα ήρθε άμεσα και ήταν θετική. Εκτός από την παραχώρηση του χώρου σε ημέρες και ώρες που δεν λειτουργούσε, ζητήσαμε από τους Συντονιστές να μας ενημερώσουν για την Αυτοβοήθεια και αυτό πρόσφερε στην ομάδα μια άλλη οπτική που την είχε ανάγκη και κυρίως έδωσε μια ώθηση στη δυναμική των ομάδων των γονέων και των φίλων εθελοντών Ετσι άρχισε να λειτουργεί αυτός ο χώρος σαν σημείο συνάντησης και συζήτησης για την ομάδα των γονέων και ταυτόχρονα ή και ανεξάρτητα σαν ένας οικείος χώρος επικοινωνίας και ψυχαγωγίας για τους νέους και τους φίλους τους που τον ονόμασαν το Στέκι που στα ελληνικά σημαίνει χώρος που συναντιώνται τακτικά φίλοι. Η ασφάλεια και η κάλυψη που παρέχει το Πρόγραμμα είναι ιδιαίτερα σημαντική, τόσο θεσμικά, όσο και ουσιαστικά, λόγω της δυνατότητας συμβουλευτικής και οργανωτικής υποστήριξής όπου χρειάζεται και αισθανόμαστε ευγνωμοσύνη διότι αυτή η σταθερή δυνατότητα μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε το επόμενο βήμα της Πρωτοβουλίας στο οποίο ελπίζουμε να μπορέσουμε να συνεργαστούμε και με το Πρόγραμμα καθώς και με ενδιαφερόμενους πολίτες και συλλογικότητες.

Το βήμα αυτό είναι η αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος της απασχόλησης και της ένταξης στην αγορά εργασίας των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες με όρους που θα ανταποκρίνονται στις ικανότητες τους και θα τους επιτρέψουν να ζουν με αξιοπρέπεια και αυτονομία απολαμβάνοντας τα δικαιώματα και τις δυνατότητες ως ισότιμοι πολίτες μέσα στην κοινωνία.

Γνωρίζουμε ότι θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια και αγώνας αλλά ελπίζουμε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε.

Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας

Το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας βασίζει τον τρόπο λειτουργίας του στις σύγχρονες κριτικές προσεγγίσεις της επιστήμης της Ψυχολογίας και άλλων κοινωνικών επιστημών, καθώς και του πεδίου των εξαρτήσεων. Βάσει αυτών των προσεγγίσεων, στο πρόγραμμα δίνεται έμφαση στις κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές διαστάσεις των αιτιών του προβλήματος της εξάρτησης και άλλων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων. Ταυτόχρονα, τίθενται στο επίκεντρο των υλοποιούμενων παρεμβάσεων οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους, με κύρια προτάγματα τη χειραφέτησή τους και την ανάκτηση της αξιοπρέπειάς τους. Κεντρικοί άξονες των παρεμβάσεων που πραγματοποιούνται από το πρόγραμμα είναι η έννοια της αυτοβοήθειας / αλληλοβοήθειας και ο πρωταγωνιστικός ρόλος των άμεσα ενδιαφερόμενων.