Δελτίο Τύπου Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας Χανίων για τη συμμετοχή του στο 9ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Χανίων
Από την εξατομίκευση και την ψυχολογικοποίηση των κοινωνικών προβλημάτων στο πρόταγμα της αλληλοβοήθειας και της αλληλεγγύης.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της κρίσης που βιώνουμε σήμερα και η οποία επηρεάζει άμεσα την ποιότητα της ζωής μας είναι η αποπλαισίωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε από το κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον στο οποίο λαμβάνουν χώρα. Αντί να αναζητούμε τις αιτίες για την τεράστια διόγκωση των διαφόρων ανθρωπίνων προβλημάτων, στο παράλογο και απάνθρωπο μοντέλο ανάπτυξης, ενοχοποιούμε τα άτομα που δυσφορούν από τις βάρβαρες πολιτικές που διαλύουν τις ζωές τους.
Βασικό όχημα αυτού του παραλογισμού είναι η ιατρικοποίηση και ψυχολογικοποίηση των αντιδράσεων των ανθρώπων στις ακραίες συνθήκες που βιώνουν. Επιστήμες όπως η Ψυχιατρική και η Ψυχολογία σε αγαστή συνεργασία με τα ΜΜΕ έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το σκηνικό. Τα αλλοτριωμένα κυρίαρχα ρεύματα αυτών των επιστημών αντί να θέτουν τις υπηρεσίες τους στο στόχο της χειραφέτησης των πασχόντων πολιτών, στηρίζουν τις κυρίαρχες πολιτικές επιλογές: όχι μόνο δεν αναδεικνύουν την ευθεία συσχέτιση των ανθρωπίνων προβλημάτων με την τρέχουσα κοινωνικοπολιτική κρίση, αλλά κατασκευάζουν μια σειρά όρων όπως αυτός της «εθνικής κατάθλιψης», που οδηγούν στην παθητικότητα, την παραίτηση και στην μοιρολατρία το κοινωνικό σύνολο και ακυρώνουν εντέλει τις προοπτικές αντίστασης και ανατροπής αυτής της συνθήκης.
Γόνιμο περιβάλλον για την ανάπτυξη αυτών των φαινομένων είναι η απώλεια εδώ και χρόνια του συλλογικού υποκειμένου, μέσα από την αποσάθρωση παραδοσιακών χώρων και θεσμών που ευνοούν την ανάπτυξη πρακτικών αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης. Το αίτημα για επανάκτηση του συλλογικού υποκειμένου, του πολίτη που δρα συλλογικά και αλληλέγγυα με άλλους πολίτες, για ένα δίκαιο κόσμο που χωρά πολλούς και διαφορετικούς κόσμους, είναι περισσότερο επίκαιρο παρά ποτέ.
Οι παραπάνω θέσεις αποτελούν κεντρικά κομμάτια της φιλοσοφίας λειτουργίας του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας. Η προσέγγιση των αιτιών της εξάρτησης και των άλλων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων και των τρόπων αντιμετώπισης τους βασίζεται στους παραπάνω προβληματισμούς. Δίνεται έμφαση στην κοινωνικοπολιτική και πολιτισμική διάσταση των αιτιών των σύγχρονων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων και τίθεται πρωταγωνιστικά η αξία της αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης ως βασικών μέσων υπέρβασης αυτών των προβλημάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας συμμετέχει στο 9ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ Χανίων που θα πραγματοποιηθεί στις 28 και 29 Ιουνίου στα Χανιά, στο πάρκο Ειρήνης και Φιλίας, με την προβολή του ντοκιμαντέρ του Γιώργου Κεραμιδιώτη «Κρίση και Εθνική Κατάθλιψη». Το ντοκιμαντέρ καταγράφει μια συζήτηση του Κώστα Μπαϊρακτάρη, Αναπληρωτή Καθηγητή Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. με τον Ψυχίατρο Θόδωρο Μεγαλοοικονόμου, Διευθυντή του 9ου τμήματος του ΨΝΑ. Βασικό αντικείμενο της συζήτησης αποτελεί η αποδόμηση του όρου «Εθνική Κατάθλιψη» που κυριαρχεί στο δημόσιο λόγο τα τελευταία χρόνια. Συζητούνται ζητήματα όπως ο ρόλος των ΜΜΕ αλλά και των επιστημών της Ψυχιατρικής και της Ψυχολογίας στην κατασκευή και τη διάχυση του όρου, οι πολιτικές διαστάσεις και συνέπειες της χρήσης αυτού ως μέσου χειραγώγησης του πληθυσμού και ευρύτερα η εγκαθίδρυση πολιτικών κοινωνικού ελέγχου μέσω της ιατρικοποίησης κοινωνικοπολιτικών προβλημάτων.
Επιπλέον, το πρόγραμμα θα συμμετέχει στο φεστιβάλ με τα «Παιχνίδια του Κόσμου» της γαλλικής οργάνωσης “Kaloumba”. Πρόκειται για χειροποίητα ξύλινα παραδοσιακά παιχνίδια για μικρούς και μεγάλους από όλο τον κόσμο φτιαγμένα από ανακυκλώσιμα υλικά που στόχο έχουν την προώθηση της ανθρώπινης επικοινωνίας, τη διάδοση του παιχνιδιού ως μέσο εκπαίδευσης και την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε πρακτικές ανακύκλωσης. Τέλος θα λειτουργεί σε όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ ενημερωτικό περίπτερο με πληροφοριακό υλικό και με δυνατότητα επικοινωνίας για όποιον/α ενδιαφέρεται για τις δράσεις του προγράμματος.